4chan, uluslararası ortak dil olan İngilizce’yi esas alarak, resim tabanlı paylaşımların gerçekleştirildiği bir internet forumudur.
Kullanıcılar genellikle anonimdir ve yeni gönderiler sayfada diğer gönderilerin önünde yer almaktadır. 4chan, kendi içeriği ve kuralları olan çeşitli bölümlere ayrılmıştır. Kayıt olmak bir zorunluluk olmamakla beraber mümkün de değildir. (Site yöneticileri ve geliştiricileri hariç)
1 Ekim 2003’de faaliyete başlayan ve Japon resim tabanlı forumları örnek alınarak hazırlanan site, ilk başlarda manga ve anime resimlerinin paylaşıldığı ve tartışmalarının sürdürüldüğü bir platform olarak hizmet veriyordu. Kısa sürede popüler olan ve yayılan site, içeriğinde hala bolca otaku, anime ve diğer Japon kültürü etkilerini barındırmaktadır.
Sitenin İnternet alt kültürü ve siber eylemlerle ilişkisi bulunmaktadır. Bunun en kayda değer örneği Project Chanology’dir. 4chan kullanıcıları lolcatler, Rickrolling, “Chocolate Rain”, Pedobear ve diğer pek çok internet memelerinin yaratımında veya popüler olmasında önemli rol oynamıştır. Sitenin “Random” (Rastgele) bölümü, diğer adıyla “/b/“, sitenin ilk oluşturulan ve en çok ziyaret edilen bölümüdür. Adından da anlaşılacağı üzere Random bölümü, yüklenen içerik konusunda en az kuralın yer aldığı bölümdür. Gawker bu durumu “/b/‘yi okumak beyninizi eritecektir.” diyerek esprili bir şekilde açıklamıştır. Sitenin anonim topluluğu ve kültürü sıklıkla medyanın dikkatini çekmektedir. Medya planlamacıları için bu girişim, “yaratıcılığın her yerde bulunduğunun ve yeni medyanın reklam ajansları için daha az erişilebilir olduğunun kanıtıdır.”
4chan, şaka amacıyla internet sitelerine saldırı konusunda bir araç olarak da kullanılmaktadır. Aranılan sayfa yerine Rick Astley’nin resimlerinin gösterilmesi; internet kullanıcılarına ve internet sitelerine karşı koordineli saldırılar düzenlenmesi; şiddet konulu girdilere gösterilen tepkilerin sitede yayımlanması bu duruma örnektir. The Guardian, 4chan topluluğunu “çılgınca, çocukça… zekice, saçma ve endişe verici” olarak tanımlamıştır.
4chan ‘in dikkat çeken eylemlerine örnek olarak, Hollywood ünlülerinin özel fotoğraflarını hackleyerek internette paylaşan hacker gruplarını bünyesinde barındırıyor olmasını örnek verebiliriz.
Birçok Hollywood ünlüsünün mahremiyet içeren resimleri, 4chan hackerları tarafından ünlülerin akıllı telefonları hacklenerek elde edilmiş ve internette 4chan aracılığıyla paylaşıma açılmıştı. 4Chan hackerları Kate Upton, Kim Kardashian, Jennifer Lawrence, Kirsten Dunst, Ariana Grande, Rihanna vb. birkaç ünlünün bu şekilde kamuoyu karşısında zor duruma düşmelerine neden olmuşlardı.
Bu gibi ahlaka aykırı paylaşımlardan dolayı, ülkemizde 4chan sitesine doğrudan erişim devletin ilgili resmi kurumları tarafından yasaklanmıştır. Arama motorlarında 4chan diye aratıp siteye giriş bağlantısına tıkladığınızda, Türkiye’de siteye girişin ilgili resmi kurumlar tarafından yasaklandığını kendi gözlerinizle görebilirsiniz.
(Görseli Sorbiona Ekibi Olarak Yayından Kaldırdık – 30.01.2017)
Bu görmüş olduğunuz fotoğraftaki kız Hollywood’un ünlü aktristlerinden Jennifer Lawrence’ın ta kendisi.. 4chan internet sitesinde tamamen çıplak birçok fotoğrafı hacklenerek paylaşıma açıldı. Biz ise kendisinin çıplak fotoğraflarından birini ahlak kuralları çerçevesinde flulaştırarak yayınlıyoruz.
(Görseli Sorbiona Ekibi Olarak Yayından Kaldırdık – 30.01.2017)
Yazımızın konusuna dönecek olursak, 4chan her zaman için zararsız ve eğlenceli paylaşımların yapıldığı bir forum olmamakla beraber, zaman zaman rahatsız edici ve ürpertici içeriklerin de paylaşımının yapılabildiği bir sitedir. Kişisel kanaatim, 4chan topluluğundaki insanların büyük çoğunluğunun düzgün, akıllı ve eğlenceli insanlar olduğu şeklindedir. 4Chan topluluğundaki birçok insanın, internette buldukları kafa dengi insanlarla eğlenceli paylaşımlar yaparak kaliteli zaman geçirmekten başka bir niyete sahip olduklarını düşünmüyorum, asla da düşünmedim. Yalnız hemen hemen her toplulukta olduğu gibi bu tür özgür düşünce ve paylaşım ortamlarını da sabote eden art niyetli insanlar maalesef 4chan’de de zaman zaman kendilerine yer bulabilmektedirler.
(Görseli Sorbiona Ekibi Olarak Yayından Kaldırdık – 30.01.2017)
Bu yazımızda 4chan mecrasını kötü amaçlarına alet eden insanların rahatsızlık verici paylaşımlarından birkaç örnek vereceğiz. Aşırılığa kaçan içeriklere karşı hassas olan okuyucularımız, yazıyı okumayı burada sonlandırabilirler. Yazıyı okumayı sürdürmek isteyen okuyucularımız için yazının geri kalan kısmına devam ediyoruz.
(Görseli Sorbiona Ekibi Olarak Yayından Kaldırdık – 30.01.2017)
#3 – Ayak parmağını kesen kullanıcı
30 Ağustos 2015 tarihinde bir 4chan kullanıcısı yaralı ayak parmağıyla ne yapması gerektiğini 4chan topluluğundaki kişilere sordu. Birkaç kullanıcı ona ayak parmağını tamamen kesmesini önerdiler, ilerleyen postlarda bu kullanıcı gerçekten de ayak parmağını kesti ve buna dair ayak parmağı koparılmış olan resmi kullancılara cevap olarak paylaştı.
(Görseli Sorbiona Ekibi Olarak Yayından Kaldırdık – 30.01.2017)
(Bu kullanıcının kesik ayak parmağının olduğu resmi sitemizin paylaşım kurallarına aykırı olduğu için paylaşmayacağız.)
(Bu kullanının paylaştığı ilk resim ve parmağını kestikten sonra paylaştığı resme diğer kullanıcıların bu duruma tepkisi.)
#2 – Michigan Üniversitesin’ de Katliam Planı
7 Şubat 2015 tarihinde, 4 kişilik bir gruptan oluşan 4chan kullanıcıları, 4chan platformu üzerinde, Michigan üniversitesinde gerçekleştirmeyi tasarladıkları ve geçmişteki benzer okul katliamlarından daha büyük çaplı bir katliam olacağını iddia ettikleri okul katliamını gerçekleştirmek amacıyla harekete geçtiklerini ilan eden bir paylaşımda bulundular. FBI bu gruptaki kullanıcıların gerçek kimliklerine ulaşarak herhangi bir facia yaşanmadan olaya el koydu ve ilgili kişileri yakaladı. Sanıkların iddiasına göre 2007 senesinin Nisan ayında gerçekleşen ve 32 üniversite öğrencisinin katliamıyla sonuçlanan Virginia Tech üniversitesi katliamını gölgede bırakacak bir eylem gerçekleştireceklerdi ve Amerikan okullarında gerçekleşmiş katliamlar tarihinde 1 numaraya oturup şampiyon ünvanına kavuşacaklarlardı.
#1 – Kötü sonuçlanan pizza şakası
2010 senesinde Rachel Wissner adındaki genç bir kadın, 4chan topluluğunun ona pizza ısmarlaması karşılığında üstsüz fotoğraflarını paylaşacağını vaat etti. 4chan topluluğu pizzayı ısmarladı. Ancak, Rachel yaptığının sadece bir şaka olduğunu ve amacının kendisine bedava pizza ısmarlatmak amacıyla 4chan topluluğunu trollemek olduğunu ve enayiliklerinden dolayı 4chan topluluğuna teşekkür ettiğini belirten mesajları hem 4chan’de hem de Facebook profilinde paylaştı. 4chan topluluğu Rachel ‘ın bu şakasını kaldıramadı ve kızın Facebook profilinden kişisel bilgilerine hatta ertesi gün Güney Afrika’ ya uçacağına dair olan bilgilere dahi ulaştılar, ertesi gün Rachel havaalanına gittiğinde polis Rachel ‘ı bomba taşıdığı ihbarıyla gözaltına aldı. Rachel ‘ın başına gelenler bununla da kalmadı. Kızın ev adresini de ele geçiren 4chan hackerları bu olayın ardından da kızın hayatını ona yaptıkları kara mizah şakalarıyla kabusa çevirmeye devam ettiler.
Devamı gelecek…