BİYOSFER II PROJESİ
1990 ‘ların başlarında ABD’nin Arizona eyaletinde Biyosfer II projesi uygulanmıştır. Amaç, ekosistemdeki işleyişi kavrayabilmek ve ilişkiler ağını çözebilmektir. Bu amaçla bilim insanları tarafından teknolojik olanaklardan yararlanılarak yapay bir Biyosfer kuruldu.
Bu yapay biyosfer, Arizona çölünde yaklaşık 12.000 metrekarelik bir alanda, cam ve çelik kullanılarak inşa edildi. Biyosfer II dev sera görümünde bir yapıydı. Sisteme giren güneş ışınımı dışında diğer ekosistemlerden tamamen izole edilmişti.
Biyosfer II ‘de yerkürede bulunan dere, bataklık, tropik yağmur ormanı, savan, çöl gibi önemli biyom tipleri, bu alanlara özgü belirli bitki ve hayvan türleri bulunmaktaydı.
Bu yapay ekosistemde buharlaşma ve terlemeye bağlı yağmurların yağmasına kadar her şey planlanmıştı. Bütün besin maddeleri Biyosfer II ‘de üretiliyordu. Sekiz gönüllü bilim insanı da iki yıl boyunca sistemin bir parçası olarak Biyosfer II ‘de kalmış ve orada çalışmıştı.
200 milyon dolara mal olan bu projenin amacı başka gezegenlerde insanın yaşayabileceği istasyonların kurulmasına model oluşturmaktı.
Ancak sistem en fazla iki yıl kendi kendine yeterli olabilmişti. Bu sürede temiz su sağlayan sistem kirlenmiş, göller yosunlarla kaplanmış, tarla bitkilerinin yerini yabani otlar almıştı. Ortama bırakılan yirmibeş omurgalı canlı türünden ondokuzu yok olmuş, bitkilerin tozlaşmasını sağlayan böcekler ölmüş, tüm tesisi çekirgeler ve hamam böcekleri istila etmişti. İçerdeki oksijen oranının tehlikeli düzeylere düşmesi, ortamda biriken toksik gazlar gönüllü insanların Biyosfer II ‘yi terk etmelerine neden oldu.
Sonuç olarak, tüm canlılar için sağlıklı yaşanılabilir bir ortam sağlamak mümkün olmamıştı. Bu proje, bilim ve teknoloji ilerlese de doğal ekosistemler içerisindeki etkileşimin nasıl gerçekleştiğini henüz tam olarak çözemediğimizi göstermektedir.
“Milyonlarca yıldır bir denge içerisinde yaşayan canlılardan bazıları yok olursa, yaşadığımız ekosistem nasıl etkilenir?” sorusunun cevabı açıktır. Bizler ve bizden sonra gelen nesillerin yaşamı tehlikeye girer.
