Tarihin En Zengin İnsanı: Jakob Fugger
1459 ‘da doğarak 1535 ‘te hayatını kaybeden Alman bankacı ve tüccar Jakob Fugger eğer bugün yaşıyor olsaydı; serveti Bill Gates, Warren Buffet, Carlos Slim ve Mark Zuckerberg ‘inkilerin toplamından bile daha fazla olurdu.
“Zengin” lakaplı Fugger ‘in serveti günümüz parasıyla 400 milyar dolar. Jakob Fugger gelmiş geçmiş en güçlü bankacıydı. Fugger ‘in yaşadığı dönemde Rönesans yaşanıyor ve dünyayı iki kişi kontrol ediyordu; Roma Germen İmparatoru ve Papa. Ve her ikisini de Fugger finanse ediyordu.
Tarihte hiçbir bankacı onun kadar güce ve nüfuza sahip olmadı. Fugger, İspanya Kralı 1. Carlos ‘un 5. Şarlken olarak Roma Germen İmparatoru seçilmesi için rüşvet dağıttı. 5. Şarklen Yeni Dünya ‘yı sömürgeleştirdi. Tahta o geçmeseydi, büyük ihtimalle tarih aynı tarih olmazdı.
Peki, çağdaşları Mediciler, Cesare ve Lucrezia Borgia Kardeşler veya Nicolas Machiavelli ‘nin tersine, neden çok az kişi Jabob Fugger ‘i biliyor?
Çünkü Fugger bir Alman vatandaşı ve günümüz dünyasının ortak dili ise İngilizce. Ve hakkında hiç İngilizce metin yok.
Jakob Fugger, Rönesans sürecinde hiçbir sanatçıya destek olmadığı gibi ne herhangi bir saray yaptırdı ne de bir katedral. Fugger ‘in Almanya dışında herhangi bir ülkede pek bilinmemesinin sebebi, döneminin diğer ünlüleri gibi pek renkli bir karakter olmaması olsa gerek. Papa olmayı ya da siyasi bir makama gelmeyi hiç istemedi. Hep perde arkasında kalmayı tercih etti.
Bugüne dek yaptığı en meşhur iş ise Almanya ‘nın güneyindeki memleketi Augsburg ‘ta yaptırdığı sosyal konut projesi, Fuggerai. Bu evlerde oturanlar hala yıllık sadece 1 ABD doları kira ödüyor. İlginç öyle değil mi? 🙂 Aslında, çoğumuz bilmesek de Fugger ‘in bıraktığı bazı izler bugün bile hala etkisini üzerimizde hissettiriyor.
İşte Fugger ‘e borçlu olduğumuz halde borçlu olduğumuzun farkında olmadığımız 5 şey;
1) Jakob Fugger ‘in döneminde ekonomik faaliyetler sınırlı olmasına karşın dünyada ilk uluslararası ekonomik faaliyeti gerçekleştirmiştir. Onun zamanında zenginler, köylülerin çalıştığı topraklarda yaşayarak köylüleri çalışma karşılığı kendi korumaları altına alırlardı. Fugger, verdiği krediler karşılığında maden çıkarma haklarını elde ederek bakır ve gümüş ticaretini tamamen kendi eline geçirdi ve ardından da baharat ticaretine girişti. Yani kapitalizmin kurucularından biriydi.
2) Jakob Fugger bilginin değerli olduğunu biliyor ve bu yüzden bilgiye rakiplerinden önce erişmek istiyordu. Bu nedenle, ilk haber servisini kurdu. Farklı şehirlerde gerçekleşen siyasi ve ticari faaliyetler hakkında bilgi edinmek isteyen Fugger, kendisine farklı şehirlerden haber getiren ulaklara ise para ödüyordu. Halefleri bu geleneği yaşatmaya devam ettiler ve “Fugger Bültenleri” kuruldu. Bazıları bunu dünyanın en eski gazetesi olarak kabul eder.
3) Günümüzdeki anlamıyla ilk tasarruf hesabını açtı. Mediciler gibi büyük ve güçlü diğer ailelerin de bankaları vardı; fakat Katolik Kilisesi tefecilik olarak gördüğü için banka müşterilerine faiz ödenmesine izin vermiyordu. Fugger ise kendi müşterisi olan Papa 10. Leo ‘yu ikna ederek bu yasağın kaldırılmasını sağladı ve Augsburg ‘daki bankasına parasını yatıran müşterilerine yıllık yüzde 5 faiz vererek bankasına çok daha fazla müşteri ve para çekmiş oldu.
4) Tarihteki önemli ve büyük kaşiflere fon sağladı. .Bu keşiflerin ekonomik potansiyeliyle ilgilenen Fugger, tarihteki önemli ve büyük kaşiflere fon sağladı. Hindistan ‘a yapılan ilk seyahatin masraflarını karşıladı. Aynı zamanda Amerika Kıtasını keşfeden Kristof Kolomb ‘un ve dünyanın etrafında dolaşan Macellan ‘ın yolculuğunun masraflarını karşılayan biriydi.
5) Jakob Fugger ‘in Vatikan ile ortaklaşa yaptığı işlerden biri günahların affını satmaktı. Bunu St. Pietro Katedrali ‘nin inşa masraflarını karşılamanın bir yolu olarak Papa ‘ya önerdi. Yani Protestan Reformunu kışkırttı. İşte bu uygulamaya karşı çıkan Martin Luther ‘in ateşlediği reform hareketinin bu yıl 500. yılı kutlanacak.