Araştırmalara göre, her insan hayatının en az bir döneminde karabasan sorunuyla karşılaşmaktadır. Bazen kabus deyip geçtiğimiz, bazense gerçek sanıp sabaha kadar uykularımızın kaçmasına sebep olan karabasanın bilimsel açıklamasını sizin için paylaştık.
PEKİ KARABASAN NEDİR?
Karabasan (bilimsel deyimiyle Uyku felci), derin uyku ve uyku halinin anormal bir şeklidir. İnsanlar, rüya gördükleri REM uykusu sırasında, göz ve solunum kasları dışında fizyolojik bakımdan tamamen felç halindedirler. Hiçbir kasları çalışır durumda değildir. Çoğunlukla kişi uykuya dalarken veya uykudan kalkarken bu uykulu hâli ile birtakım sesler duyduğunu veya şekiller gördüğünü sanır. Ancak uyku sırasında gördüğümüz rüyalardan, oradaki aktivitelerimizden ve sonuçlarından gerçekte etkilenmememiz için beyin vücudumza sinyaller gönderir ve uyku sırasında tamamen hareketsiz kalmamızı sağlar. Bu sebeple duyduğumuz seslere ve gördüğümüzü düşündüğümüz görüntülere tepki veremeyiz. Uyku sırasında olan bu duruma ‘karabasan’ adı verilir.
Karabasan ’ın Belirtileri
Karabasanın, gören kişi üzerinde bıraktığı etkiler genellikle şöyledir:
1. Uyumaya başladıktan birkaç saat sonra çığlık atmaya ve ağlamaya başlayabilirsiniz.
2. Kalp çarpıntınız ve soluk alıp vermeniz sıklaşır.
3. İnsanlar sizi gördüklerinde, belirsiz bir sebepten rahat olmadığınızı fark ederler.
4. Kendinizde siz de anlamlandıramadığınız bir huzursuzluk sezebilirsiniz.
5. Rüyayı, rüyanızda olanları kesinlikle hatırlamazsınız.
Karabasan ’ın Temel Sebepleri
Karabasanın iki temel nedeni vardır:
1. Kan dolaşımındaki düzensizlikler.
2. Psikolojik gerginlikler.
Karabasan, rüya gören bir kişinin rüyasında yaptığı hareketleri aynen yapmasını engellemek için REM uykusu süresince oluşur. Özellikle, düşük seviye melatonin, sinirlerdeki depolarizasyon akımı durdurabilir, ve kasların uyarılmasını engelleyerek rüyada yaşanan fiilin gerçekte yaşanmamasını sağlayabilir.
Bilimsel olarak, bazı faktörlerin uyku felci ve halüsinasyonların yaşanma olasılığını arttırdığı rapor edilmiştir.
Bunlar:
1. Sırt üstü yatmak
2. Düzensiz uyuma saatleri; şekerlemeler, çok fazla veya az uyumak
3. Yoğun stres
4. Ani çevre-yaşam tarzı değişiklikleri
5. Olaydan hemen önce görülen bir rüya.
6. Yapay uyku yardımcıları ve antihistaminler.
Eğer siz de karabasan sorununu sıklıkla yaşıyor, ya da anlamlandıramadığınız bir sebeple uykularınız ve uyku sonrası ruh halinizde farklılık hissediyorsanız, doktorunuza danışmanızda yarar var demektir. Ayrıca karabasan görme ihtimalinizin olduğu, huzursuz olduğunuz ya da uyku sorunu yaşadığınız gecelerde sırt üstü yatmamanızda fayda var. Bizden söylemesi 🙂
